‘महिलालाई अवसर दिन खोजिँदैन’

बिरेन्द्र केसी अर्घाखाँची चैत्र २-अर्घाखाँचीको भूमिकास्थान नगरपालिका १० की बासिन्दा जाल्पा भुसाल एमाले नेत्री हुन् । लामो समयदेखि स्थानीय राजनीति, महिला मुक्ति र जिल्ला विकासमा अहम्भूमिका खेल्दै आएकी उनी एमालेतर्फबाट प्रदेश ५ मा समानुपातिक सदस्य बनेकी छन् ।

 

प्रदेशसभा र जिल्लाको विकासमा भुसालको भूमिका कस्तो रहन्छ भन्ने विषयमा कान्तिपुरका उपसम्पादक वीरेन्द्र केसीले गरेको कुराकानी :

प्रदेशसभा के गर्दै छ ?
प्रदेशसभा गठन भएको धेरै समय भएको छैन । नेपालको सन्दर्भमा संघीयता आफैंमा नयाँ प्रयोग भएकाले केही अलमलजस्तो देखिएको हुनसक्छ । यद्यपि नेपालमा संसदीय अभ्यासको लामो इतिहास र अनुभव छ । अहिले प्रदेशसभाको मुख्य ध्यान अत्यावश्यक कानुन बनाउनमै केन्द्रित छ ।

जिल्ला विकासमा तपाईंको भूमिका कस्तो रहन्छ ?
प्रदेशसभा सदस्यको मुख्य जिम्मेवारी नीतिगत तहमा काम गर्ने भए पनि मेरो ध्यान खासगरी अर्घाखाँचीको विकासमै जानेछ । जिल्लाका अन्य जनप्रतिनिधि र स्थानीय तहसँग समन्यवन गरी समग्र विकासलाई कसरी लैजाने, आवश्यक आयोजनाको छनोट र बजेट व्यवस्थापन कसरी गर्ने भन्नेमै मेरो योगदान रहनेछ ।

महिलाको आर्थिक समृद्धिका लागि के गर्नुपर्ला ?
यस प्रदेशको समग्र स्थिति हेर्ने हो भने महिला गरिबी, असमानता र लैंगिक हिंसाको मारमा परेको देखिन्छ । आर्थिक समृद्धिका योजना बनाउँदै गर्दा हामीले यी सबै पक्षलाई कसरी समेट्ने भन्ने ढंगले हेर्नुपर्छ । नीतिगत तहमा गर्न सकिने काम धेरै छन् । खासगरी महिलालाई लक्षित गरी सीप विकास, व्यावसायिक खेती र लघुवित्तका आयोजना सञ्चालन गर्नेतर्फ मेरो जोड रहनेछ ।

लैंगिक हिंसा अन्त्य गर्न केही सोच्नुभएको छ कि ?
लैंगिक हिंसालाई अन्त्य गर्न कडा कानुनी प्रावधान अत्यावश्यक छ । कानुन बनाउनेमात्र होइन, त्यसको कार्यान्वयन पनि उत्तिकै महत्त्वपूर्ण छ । प्रदेशसभाबाट लैंगिक हिंसाविरुद्ध कडा कानुन पारित गर्न पहल गर्ने छु । अर्कोतर्फ लैंगिक हिंसा अन्त्य गर्न जनचेतना अभिवृद्वि पनि उत्तिकै आवश्यक छ । स्थानीय तहसँगको समन्वयमा त्यो क्षेत्रमा पनि काम गर्नेछु ।

युवालाई स्वदेशमा टिकाउने उपाय के छ ?
वैदेशिक रोजगारी धेरै नेपाली युवाले भोग्नुपरेको नमिठो यथार्थ हो । मेरो विचारमा यो राष्ट्रिय समस्या नै हो । संघीय सरकारले यसका निम्ति बृहत् योजना ल्याउन आवश्यक छ । अर्घाखाँचीबाट युवा पलायन रोक्न कृषि, पशुपालन र साना उद्योगमा युवा स्वरोजगार स्थापना गर्ने काम गर्न सकिन्छ । साथै युवा उद्यमीलाई स्वरोजगारमा विशेष सहुलियत र अनुदान दिने कानुन प्रदेशसभाबाट पारित गर्नुपर्छ भन्ने मेरो मान्यता छ ।

कृषि, पर्यटन र पशुपालनका योजना के छन् ?
म लामो समयदेखि अखिल नेपाल किसान महासंघको केन्द्रीय सदस्य हुँ । नेपालको कृषि क्षेत्रका समस्या र अवसरबारे जानकार छु । कृषि र पशुपालनलाई आधुनिक, वैज्ञानिक र व्यावसायिक बनाउन जरुरी छ । छिमेकी भारतमा जसरी कृषकले धेरै अनुदान र सहुलियत पाउँछन् । हाम्रोमा त्यस्तो छैन । कृषकलाई मल, बीउ र व्यावसायिक तालिममा अनुदान र अवसरको खाँचो छ । जडीबुटी र अर्गानिक खेतीका क्षेत्रमा पनि धेरै सम्भावना छन् । अब हामी ठाउँ–ठाउँमा ‘अर्गानिक भिलेज’ बनाउने अवधारणासाथ अगाडि बढ्नुपर्छ । पर्यटनलाई त्यसैमा जोड्नुपर्छ ।

स्थानीय तह र केन्द्रबीच कसरी समन्यव सम्भव छ ?
संविधानले नै स्थानीय, प्रदेश र संघीय तहको कार्यक्षेत्र स्पष्ट रूपमा तोकेको अवस्था छ तर तीनै तहबीच समन्वयकारी भूमिका होस् भन्ने संविधानको मर्म छ । संघीय संसद्, प्रदेशसभा र गाउँ तथा नगरसभा सबैले नीतिगत क्षेत्रमा काम गर्ने हुँदा समन्वयको आवश्यकता धेरै नै छ । विरोधाभासपूर्ण कानुन तथा नीति नबनुन् भन्ने कुरामा सचेत हुनु जरुरी छ ।

आर्थिक उन्नति कसरी सम्भव होला ?
धेरै लामो समयसम्म चलेको राजनीतिक संक्रमणबाट नेपाल मुक्त भएको छ । नेपाली जनताले निकै ठूलो आशा र भरोसाका साथ हामीलाई चुनेर पठाएका छन् । जनताले दिएको ‘म्यान्डेट’ भनेको विकास र समृद्धिकै लागि हो । त्यो कुरा सबै जनप्रतिनिधिले बुझ्नु र मनन गर्नुपर्छ । ‘समृद्ध नेपाल, सुखी नेपाली’ भन्ने नारालाई केन्द्रविन्दुमा राखेर काम गर्ने हो भने केही वर्षमै नेपालले कोल्टे फेर्नेछ । सुशासन, युवा रोजगारी, कृषि, पर्यटन, विद्युत्, उद्योगलगायत क्षेत्रमा धेरै काम गर्नु छ । हाम्रो प्रदेशमा यी क्षेत्रको विकासका निम्ति मेरो सक्रियता रहनेछ ।

प्रदेश महिला मन्त्रीविहीन भएजस्तो छ त ?
संविधानले महिला प्रतिनिधित्वबारे जुन व्यवस्था गरेको छ, त्यस मर्मको कदर सबैतिर नभएको देखिन्छ । बाध्यात्मक अवस्थामा बाहेक महिलालाई अवसर नदिने चलन कायमै छ । हाम्रै पार्टीमा पनि धेरै सक्षम महिला हुनुहुन्छ । केन्द्र तथा प्रदेश मन्त्रिपरिषद्मा पनि महिलाको सम्मानजनक उपस्थिति हुनु आवश्यक छ ।

Advertisement

समुदायमा सरकारी वकिल कार्यक्रम पाणिनी गाउँपालिकामा सम्पन

सहयोगी बिसि चैत्र २ अर्घाखाँची । समुदायमा सरकारी वकिल कार्यक्रम बिषयक कार्यक्रम सुक्रवार पाणिनी गाउँपालिका को दुर्गाफाँटमा सम्पन्न भएको छ। कार्यक्रममा प्रमुख अतिथिको रूपमा मनतब्य राख्दै जिल्ला न्यायाधीश रामचन्द्र पाैडेलले न्यायीक क्षेत्र भनेको अन्धो हुन्छ न्यायको निम्ति जानाकारी हुनुपर्छ ,न्यायको निम्ति पिडित र पिडकको कुरा सुनेर मात्र न्याय गर्नु पर्दछ भन्दै प्राकृतिक न्यायको सिद्धान्त भित्र रहेर अदालतले न्याय दिने कुरामा जोड दिनुभयो।

प्रहरी र सरकारी वकिल कार्यालयले मुद्दा अभियोजन गरि अदालतमा पेश गर्ने र प्रमाणका आधारमा मुद्दा फैसला हुने बिचार राख्नु भयो।उहाँले सरकार बादी मुद्दा र देबानी मुद्दा हुने हुनाले गाउँपालिकामा उपाध्यक्षको संयोजकमा न्यायीक समिति हुने र त्यसले देवानी मुद्दामात्र हेर्ने कुरामा प्रष्ट पार्नु भयो।

कानुन समायानुकुल हुनुपर्ने र कानुन अनुसार हामी चल्नुपर्ने कुरामा जोडदिनु भयो। कार्यक्रममा बिशिस्ट अतिथिको आसनबाट पालिका प्रमुख अच्युत गौतमले सकारात्मक रुपबाट समाज अगाडि बढेमा हरेक क्षेत्रको बिकास हुने र पालिकाबाट जिल्ला अदालतमा कुनैपनी मुद्दा दर्ता नहुने बाताबरण सृजना हुने कुरामा लाग्ने अठोट राख्नु भयो।

उहाँले आर्थिक समृद्धि भयो भने समाजमा हुने अधिकांश झैझगडा कम हुने हुनाले त्यसतर्फ पनि पालिकाको मुख्य योजना छ ।मुल संगलो भयो भने धारामा सफापानी आउँछ भने जस्तै मुद्दा परेर फैसला र मेलमिलाप भन्दा त्यो हुन नै नदिने हाम्रो योजना रहेको बिचार ब्यक्त गर्नु भयो।

सो अबसरमा जिल्ला सरकारी वकिल रोमाकान्त ज्ञवालिले राज्य तथा नेपाल सरकारको कानुनी सल्लाहकारको रूपमा रहेको कार्यालयले गर्ने कामका बारेमा प्रष्ट पार्नु भएको थियो।

कार्यक्रममा प्रहरी नायब उपरीक्षक एकनारायण कोइरालाले जनताहरु बिनाबर्दिका प्रहरी भएकोले समाजमा हुने अपराधलाई न्युनिकरण गर्न सबै एकजुट भएर लाग्नुपर्ने कुरामा जोडदिनु भयो।

उक्त अबसरमा बैतनिक वकिलर कानुनी सहायता केन्द्र बाट असहाय लाई निशुल्क कानुनी सहयोग गरिने बारेमा नेपाल बारका जिल्ला अध्यक्ष के. नि. भुसाल र टिकाराम भुसालले सहभागिलाई जानाकारी दिनु भएको थियो।

पत्रकार तथा मेलमिलापकर्ता सहयोगी बि. सि. ले मेलमिलापको बिषयमा प्रकाश पार्नु भएको थियो ।उक्त अबसरमा कानुनी अफ्ट्यारो र सेवाग्राही लाई दिनुपर्ने सेवाका बारेमा वडा अध्यक्ष तथा सहभागिले विभिन्न जिज्ञासा् राख्नु भएको थियो।

कार्यक्रम जिल्ला सरकारि वकिल कार्यालयका प्रमुख रोमाकान्त ज्ञवालीको अध्यक्षता र सुनिता खनालको संचालनमा सम्पन्न भएको थियो। उक्त अबसरमा कोष नियन्त्रक सालिकराम पौडेल ,जिल्ला मालपोत अधिकृत लोककुमार कार्की श्रेस्तेदार मोहन बेल्बासे ८ वडै वडाका अध्यक्ष लगायत ४० जनाको सहभागिता रहेको थियो।

बाेयर बाेका हस्तान्तरण कार्यक्रम सम्पन

जितेन्द्र खत्रि चैत्र २ अर्घाखाँची – किसानका लागि उन्नत विउँविजन कार्यक्रमको पुरक अनुदान र जिल्ला पशु सेवा कार्यालय अर्घाखाँचीकाे सहयाेगमा प्रगतिशील बाख्रपालन समूह भुमिकास्थान नगरपालिका वडा नम्बर २ ढाकावाङ्ग मा अाज एक कार्यक्रमका बिच १२ वटा बाेयर बाेका हस्तान्तरण गरिएकाे छ ।

प्रमुख अतिथि जिल्ला पशु सेवा कार्यालयका वरिष्ठ पशु विकास अधिकृत डा. लोकनाथ पौडेलले बाख्रापालन समुहले गरेका कामलाई निरन्तरता दिनुपर्ने बताउदै उहाँले बाख्रापालन व्यवसाय फस्टाई समृद्ध बनेर नमुना कृषक बन्न अनुरोध गर्नुभयो ।

उहाँले जनता समृद्ध बन्नका लागि बाख्रापालन व्यवसाय सजिलो सँगसँगै ध्यान दिनुपर्ने बताउँदै यहाँ केही समस्या आए सहयोगका लागि पशु सेवा कार्यालय तयार रहेको बताउँनुभयो ।

केयुबिके बुटवलका महेन्द्र भन्डारिले किसानका लागि उन्नत बिउभिजन कार्यक्रमले किसानहरुलाई ब्यवसायमा बनाउन तर्फ उन्मुख रहेकाे बताउनु भयाे वडा अध्यक्ष बुद्धि बहादुर थापाले बाख्रापालन बाट जनता समृद्ध बन्न सक्ने भएकाले बाख्रापालनलाई ध्यान दिदै सहयोगका लागि वडा कार्यालय तयार रहेको बताउदै पशु र कृषिका कार्यक्रममा बजेट कमि भएकोले आगामि वर्ष धेरै वजेट छुट्याई समृद्ध पशुपालन र कृषिबाट नै बन्न सक्ने बताउँनुभयो । ठुलाे सम्पत्ति अाज हाम्रो वडामा भित्रिएकाेले यसलाई राम्रो सग पालनपोषण गरि बाेयर बाेकाकाे नमुना याेग्य वडा बनाउन अनुराेध गर्नुभएको छ ।

केयुविकेका निमित्त प्रमुख राधा नेपालीले कृषकले गरेको कामको प्रशंसा गर्दै निरन्तरता दिन अनुरोध गर्नुभयो । कार्यक्रममा सामुहकि सदस्य कमला खनाल बिश्व मा विका पुर्व प्राचार्य खड्क बहादुर थापा पशु सेवा कार्यालयका प्राविधिक सुन्दर बि क भुमिकास्थान नगरपालिका वडा नम्बर १ र २ का स्वास्थ्य चाैकि प्रमुख ईशा खड्का पत्रकार जितेन्द्र खत्रि लगाएतले कृषकले गरेको कार्यको प्रशंसा गर्नुभएको छ ।

प्रगतिशील बाख्रापालन समुहमा १२५ जना सदस्य रहेको र समुहमा १२५ वटा अाधुनिक खाेर बनाउने अभियानमा जुटेकाेर अहिले ५० वटा आधुनिक खोर निर्माण गरेकाे १०० प्रतिशत क्रस बाेयर बोका १२ वटा, घाँस उत्पादन, कृषकलाई तालिम दिने कार्य समुहले गरेको छ ।

किसानका लागि उन्नत विउँविजन कार्यक्रमको पुरक अनुदान र जिल्ला पशु सेवा कार्यालय अर्घाखाँचीकाे सहयाेगमा प्रगतिशील बाख्रपालन समूह भुमिकास्थान नगरपालिका वडा नम्बर २ ढाकावाङ्ग मा अाज डिभर्ना बाट उत्पादन भएका करिब चार लाख एकसय बराबरका १२ वटा बाेयरबाेका ढाकावाङ्ग लगिएको हाे । कार्यक्रम समुहका अध्यक्ष गाेपाल प्रसाद खनालको अध्यक्षता, भुवानन्द भुसालको स्वागत मन्तव्य सचिव खिम बहादुर राउतको सञ्चालनमा सम्पन्न भएको हो ।

नेविसंघ भुमिकास्थान नगर कमिटीले ज्ञापन–पत्र बुझायो

नेत्र मरासिनी अर्घाखाँची,चैत्र २ – नेपाल बिद्यार्थी संघ भुमिकास्थान नगर कमिटीले नगरपालीकालाई ज्ञापन–पत्र बुझाएको छ नगर क्षेत्रमा सञ्चालन हुने सार्वजनीक सवारी साधनले बिद्यार्थीलाई यातायात शुल्कमा छुट नदिएको भन्दै नगर उप–प्रमुख खडानन्द बेल्बासेलाई ज्ञापन पत्र बुझाईएको भुमिकास्थान नगर सचिव टिकाराम भारतीले बताउनु भयो ।

सार्वजनीक सवारी साधनले बिद्यार्थीलाइ दिनुपर्ने ४५ प्रतिशत छुट दिन आनाकानी गर्ने, छुट माग्दा गाडी नचढाउने समस्या भएको भुमिकास्थान नगर अध्यक्ष शुशिल बेल्वासेको भनाई छ । बिगतका सम्झौता कार्यन्वयन गर्न पनी उहाँले ज्ञापन–पत्र मार्फत आग्रह गर्नुभएको छ ।

पहिलो चरणमा चैत्र १८ गते सम्म सम्झौता कार्यन्वयन गर्न अल्टीमेटम दिईएको र त्यो बेला सम्म आफ्ना माग पुरा नभए आन्दोलनका अन्य कार्यक्रम घोषणा गर्ने नेविसंघ भुमिकास्थानले जनाएको छ । ज्ञापन–पत्र बुझ्दै उप–प्रमुख खडानन्द बेल्बासेले विद्यार्थीका जायज मागप्रती आफु गम्भीर रहेको भन्दै यथाशिघ्र सम्बन्धित निकाय संग छलफल गर्ने बताउनु भयो ।

 

रिर्पोर्टस क्वल प्रदेश ५ नम्बर प्रदेश समिति गठन

श्याम घिमिरे चैत्र २ बुटवल

नेपाल ५ नम्बर प्रदेश समिति गठन भएको छ । सुक्रबार बुटवलमा यस क्षेत्रका क्रियासील पत्रकारहरुको भेलाले रिर्पोर्टस क्वल नेपाल केन्द्रीय सदस्य समेत रहेका राम कुमार श्रेत्रीलाई प्रदेश प्रमुखमा चयन गरेको छ । भने उप प्रमुखमा प्रकाश खनाल रहेको ९ सदस्य कार्य समिति गठन गरेको हो ।

समितिको सदस्यहरुमा कपिल ज्ञवलाी, मिना ढकाल , कृष्ण खनाल , मोहन न्यौपाने, डि.आर सघार,तेजेन्द्र के.सी लगायत रहेका छन् । रिर्पोर्टस क्वल नेपाल केन्द्रीय कार्यलयको माघ २८ गतेको निणर्य अनुसार प्रदेश स्तरको समिति गठन गरिएको प्रकाश खनालले जानकारी दिए ।